Berman, R. A. & Slobin, D. I. 1994. Relating events in narrative: A cross-linguistic developmental study. Hillsdale, NJ: L. Erlbaum.
Esta hipótese foi exposta por Slobin (1991, 1996a, 1996 b) e Berman e Slobin (1994). Formúlase como o feito de pensar que ten lugar no proceso de falar en-liña previo á verbalización e constitúe unha visión máis cauta e dinámica do relativismo lingüístico. Segundo Slobin, os nenos e as nenas mostran diferentes maneiras de pensar para falar dependendo da lingua que aprendan. Por exemplo, na descrición dun debuxo dun conto ilustrado no que se ve a un cervo tirando a un neno a un estanque, en inglés os participantes no estudo describírono como “o cervo tira ao neno dun precipicio á auga” (the deer tips him off over a cliff into the water), con todo os participantes españois describírono como “Tirouno. Por sorte abaixo estaba o río. O neno caeu na auga”. Os falantes ingleses describen a traxectoria e infiren o escenario mentres que os españois apenas describen a traxectoria pero detallan o escenario. Esta maneira de pensar para falar ocorre na infancia e relaciona linguaxe e pensamento. A aplicación desta hipótese á segunda lingua investiga se é posible aprender unha nova maneira de pensar para falar, é dicir, repensar para falar (Robinson e Ellis 2008) ou unha nova maneira de pensar para falar (Cadierno 2004, 2010). Tamén se analiza como inflúe a lingua materna nesa nova maneira de pensar para falar, tanto na fala como no uso dos xestos. Nos estudos levados a cabo ata o momento observouse que se poden adquirir os patróns de pensar para falar na L2, mais, con todo, a evidencia tamén mostra que se manteñen patróns de conceptualización da primeira lingua, mesmo no caso de falantes en situacións de inmersión lingüística (Stam 2017).
Cadierno, T. 2004. "Expressing motion events in a second language: A cognitive typological approach", in Achard, M. & Neimeier, S. (eds.). Cognitive Linguistics, Second Language Acquisition and Foreign Language Pedagogy. The Hague: Mouton de Gruyter, pp. 13-49.
Cadierno, T. 2010. "Motion in Danish as a Second Language: Does the Learner´s L1 Make a Difference?", in Han, Z. & Cadierno, T. (eds.). Linguistic Relativity in SLA: Thinking for Speaking. Bristol: Multilingual Matters, pp.1-33.
Gullberg, M. 2011. "Thinking, speaking and gesturing about motion in more than one language", in Pavlenko, A. (ed.). Thinking and speaking in two languages. Clevedon: Multilingual Matters, pp. 143-169.
Pavlenko, A. (ed.) 2011. Thinking and speaking in two languages. Clevedon: Multilingual Matters.
Robinson, P. & Ellis, N. (eds.) 2008. Handbook of Cognitive Linguistics and second language acquisition. New York/London: Routledge.
Slobin, D. 1991. "Learning to think for speaking: Native language, cognition, and rhetorical style". Pragmatics 1: 7-25.
Slobin, D. 1996a. "From thought and language to thinking for speaking", in Gumperz, J. J. & Levinson, S. (eds.). Rethinking linguistic relativity. Cambridge: Cambridge University Press, pp. 70-96.
Slobin, D. 1996b. "Two ways to travel: Verbs of motion in English and Spanish", in Shibatani, M. & Thompson, S. (eds.). Grammatical Constructions. Oxford: Clarendon Press, pp. 195-219.
Stam, G. 2017. "Verb framed, satellite framed or in-between? A L2 learner’s thinking-for-speaking in her L1 and L2 over 14 years", in Ibarretxe-Antuñano, I. (ed.). Motion and space across languages: theory and applications. Amsterdam: John Benjamins, pp. 329-365.